Κυριακή 30 Μαΐου 2021

Ενότητα 48: Κατοχή, Αντίσταση και Απελευθέρωση



Ολοκαύτωμα Πύργων Εορδαίας
Ολοκαύτωμα Μεσόβουνου Εορδαίας
Ύμνος του ΕΑΜ
Ύμνος του ΕΛΑΣ
Ύμνος του ΕΔΕΣ
Στ' άρματα στ' άρματα
Ρεμπέτικα της Κατοχής-Σαλταδόρος ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ " ΧΑΙΔΑΡΙ "

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Στοιχεία της ενότητας
Στοιχεία της ενότητας
Στοιχεία της ενότητας
Η κατοχή:
Τρεις ζώνες κατοχής (γερμανική, βουλγαρική, ιταλική)

Σχηματίστηκε ελληνική κυβέρνηση (δωσίλογοι) που αποτελούνταν κυρίως από πρόσωπα που συμμετείχαν στο καθεστώς Μεταξά και συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς

Χρησιμοποιήθηκαν λογοκρισία, συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις

Στην Ανατολική Μακεδονία επιχειρήθηκε η πολιτική του εκβουλγαρισμού από τους Βούλγαρους φασίστες

Οι εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας αφανίστηκαν από τους ναζί

Όλοι οι οικονομικοί πόροι της Ελλάδας δεσμεύτηκαν από τους κατακτητές (έλλειψη από την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης)
Μαύρη αγορά: πώληση αγαθών σε πολύ υψηλές τιμές

Τον χειμώνα 1941-1942 πέθαιναν κάθε μέρα 300 άνθρωποι από την πείνα στην Αθήνα

Η Αντίσταση: Αρχικά μεμονωμένες ενέργειες πολιτών (υποστολή της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη από τον Μανόλη Γλέζο και τον Απόστολο Σάντα
Το 1941 δημιουργήθηκαν οι
πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις

1) Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ):
 Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ)

2) Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος (ΕΔΕΣ):Δημιουργήθηκε από τον συνταγματάρχη Ναπολέοντα Ζέρβα

3) Εθνική Και Κοινωνική Απελευθέρωση (ΕΚΚΑ):
Διέθετε ένοπλο τμήμα

4) Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ):
Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του ΕΑΜ
Αρχηγός του ΕΛΑΣ ήταν ο Άρης Βελουχιώτης
Ήταν ένοπλη ομάδα

5) Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ):Ιδρύθηκε με απόφαση του ΕΑΜ

Ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου (1942) (συνεργασία του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ με Βρετανούς καταδρομείς

Αντίσταση στις πόλεις:Απεργία των υπαλλήλων των τηλεπικοινωνιών
Μεγάλη γενική απεργία εμπόδισε να σταλούν Έλληνες στη Γερμανία για εργασία
Μεγάλο συλλαλητήριο στην κηδεία του Κωστή Παλαμά
Πολλές γυναίκες συμμετείχαν στην Αντίσταση και άλλες συμμετείχαν στα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ

Μαζικά αντίποινα: Μαζικές εκτελέσεις αμάχων (Το 1943 οι ναζί έκαψαν τα Καλάβρυτα και εκτέλεσαν 1100 κατοίκους)

Τάγματα ασφαλείας: Ένοπλα σώματα Ελλήνων που χρησιμοποιήθηκαν εναντίον του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και αμάχων

Η «ελεύθερη Ελλάδα»: Ήταν περιοχές που δεν ελέγχονταν από τους κατακτητές, εξαιτίας της Αντίστασης
Η τοπική αυτοδιοίκηση με πρωτοβουλία του ΕΑΜ ελέγχονταν από τους κατοίκους
Φρόντισαν για την εκπαίδευση, την κοινωνική πρόνοια, την ασφάλεια, τα λαϊκά δικαστήρια

Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ)-Κυβέρνηση του βουνού:Διοίκηση απελευθερωμένων περιοχών
Ψήφισαν οι γυναίκες και οι νέοι πάνω από 18 ετών

Απελευθέρωση:
Όλες οι πολιτικές και αντιστασιακές δυνάμεις και η κυβέρνηση του Καϊρου υπέγραψαν τη συμφωνία του Λιβάνου (σχηματισμός μεταπολεμικά, κυβέρνησης εθνικής ενότητας)

Δευτέρα 24 Μαΐου 2021

Ενότητα 47 - Η συμμετοχή της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο

Εισβολή των Γερμανών

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
 Η συμμετοχή της  Ελλάδας στο Β' Παγκόσμιο πόλεμο
Επιθετικότητα της Ιταλίας
ü Το 1939 η Ιταλία καταλαμβάνει την Αλβανία.
ü Στις 15 Αυγούστου του 1940, ένα ιταλικό υποβρύχιο βύθισε το ελληνικό πο­λεμικό πλοίο «Έλλη», στην Τήνο.
Ο Ελληνοϊταλικός  πόλεμος
 
ü Στις 28 Οκτωβρίου 1940, η Ιταλία ζήτησε να γίνει δεκτή η είσοδος ιταλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς αρ­νήθηκε.
ü Οι Ιταλοί εισέβαλαν στην Ελλάδα αναγκάζοντας, αρχικά, τις ελληνικές δυνά­μεις σε υποχώρηση.
ü Ο ελληνικός στρατός, στη συνέχεια, ενήργησε αντεπίθεση και ανακατέλαβε όλα τα εδάφη, εισδύοντας, μάλιστα, βαθιά στη νότια Αλβανία.
ü Τον Ιανουάριο του 1941 πέθανε ο Μεταξάς και νέος πρωθυπουργός διορίστη­κε ο Αλέξανδρος Κορυζής.
ü Το Μάρτιο του 1941 εκδηλώθηκε ιταλική αντεπίθεση στην Αλβανία, την οποία απέκρουσε ο ελληνικός στρατός.
ü Ανάλογες επιτυχίες σημείωσε το πολεμικό ναυτικό και η αεροπορία.
Ο Ελληνογερμανικός πόλεμος
 
ü Ενώ ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος συνεχιζόταν, η Ελλάδα δέχτηκε, τον Απρίλιο του 1941, γερμανική επίθεση από γιουγκοσλαβικό και βουλγαρικό έδαφος.
ü Οι Γερμανοί έκαμψαν την ελληνική αντίσταση και ο στρατηγός Τσολάκογλου, με δική του πρωτοβουλία, συνθηκολόγησε στο μέτωπο.
ü Στις 27 Απριλίου 1 941 οι Γερμανοί κατέλαβαν την Αθήνα.
ü Η Κρήτη υπήρξε η τελευταία περιοχή που κατέλαβαν τα γερμανικά στρατεύμα­τα, ύστερα από σθεναρή αντίσταση (Μάιος 1941).
ü Ο βασιλιάς Γεώργιος Β' και η κυβέρνηση του κατέφυγαν στο Κάιρο.

Κυριακή 23 Μαΐου 2021

 


ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 

Η αφορμή και η έκρηξη του πολέμου

Αφορμή: η γερμανική εισβολή στην Πολωνία.
Έναρξη: την 1η Σεπτ. 1939 Βρετανία και Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο στη Γερμανία.

Οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη, 1939 – 1941

  • Οι Γερμανοί τον πρώτο μήνα του πολέμου κυρίευσαν την Πολωνία.
  • Οι Γερμανοί κατέλαβαν τη Δανία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, τη Νορβηγία και το Βέλγιο με εφαρμογή της τακτικής του πολέμου - αστραπή.
  • Οι Γάλλοι συνθηκολόγησαν με τη Γερμανία, ύστερα από μάχη δέκα ημερών.
  • Ορισμένοι Γάλλοι με επικεφαλής τον στρατηγό Ντε Γκολ κατέφυγαν στη Αγγλία και κήρυξαν την αντίσταση εναντίον των Γερμανών κατακτητών.
  • Η γερμανική αεροπορία βομβάρδισε μαζικά τη Μ. Βρετανία, η οποία με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ουίνστον Τσόρτσιλ δεν κάμφθηκε.
  • Οι Γερμανοί και οι Βούλγαροι κατέλαβαν τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα.

Η οργάνωση της κατεχόμενης Ευρώπης

Μορφές οργάνωσης της κατακτημένης Ευρώπης:
  • δέσμευση των οικονομικών πόρων των κατακτημένων χωρών,
  • συστηματική προπαγάνδα σε βάρος των κατακτημένων λαών,
  • άσκηση βίας με βασανιστήρια και μαζικές εκτελέσεις,
  • μαζική εξόντωση των Εβραίων και των Ρομά (τσιγγάνων).
Αντίδραση:
  • εκδήλωση κινημάτων αντίστασης.

Η γερμανική επίθεση στη Σοβιετική ένωση

Ανεπιτυχής επίθεση των γερμανικών δυνάμεων σε Λένινγκραντ και Μόσχα τον Ιούν. του 1941 -> εξουθένωση των γερμανικών στρατευμάτων κατά το βαρύ χειμώνα του 1941 –1942 -> νέα γερμανική επίθεση την άνοιξη του 1942 -> ήττα των Γερμανών στη μάχη του Στάλινγκραντ (Σεπτ. 1942 – Φεβρ. 1943)

Οι επιχειρήσεις στην Αφρική

  • Οι Ιταλοί, με ορμητήριο τη Λιβύη, επιτέθηκαν ανεπιτυχώς στις αγγλικές δυνάμεις της Αιγύπτου με στόχο την κατάληψη της διώρυγας του Σουέζ.
  • Στο μέτωπο της Β. Αφρικής, οι συμμαχικές δυνάμεις νίκησαν τα γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα.

Οι επιχειρήσεις στην Άπω Ανατολή


  • Τα ιαπωνικά πολεμικά αεροπλάνα επιτέθηκαν εναντίον του αμερικανικού πολεμικού στόλου στο Περλ Χάρμπορ (7 Δεκ. 1941).
  • Οι ΗΠΑ κήρυξαν τον πόλεμο στην Ιαπωνία και στις δυνάμεις του Άξονα.

Το τέλος του πολέμου

  • Οι συμμαχικές δυνάμεις της Β. Αφρικής αποβιβάστηκαν στην Ιταλία, καθαίρεσαν τον Μουσολίνι και υπέγραψαν ανακωχή με το διάδοχό του Μαντόλιο. 
  • Οι συμμαχικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία στις 6 Ιουν. 1944  και απελευθέρωσαν τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία.
  • Τον Ιούνιο του 1944 ξεκίνησε η σοβιετική αντεπίθεση.
  • Ιταλοί αξιωματικοί εκτέλεσαν τον Μουσολίνι.
  • Αμερικανικά, αγγλικά, γαλλικά και σοβιετικά στρατεύματα πολιόρκησαν το Βερολίνο στις αρχές Μαΐου 1945.
  • Ο Χίτλερ αυτοκτόνησε και η Γερμανία συνθηκολόγησε.
  • Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να βομβαρδίσουν τις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι με ένα νέο όπλο, την ατομική βόμβα.
  • Η Ιαπωνία συνθηκολόγησε και ο πόλεμος τελείωσε.

Δευτέρα 17 Μαΐου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 45. Τα προμηνύματα και τα αίτια του Β‘ Παγκόσμιου πολέμου



ΕΝΟΤΗΤΑ 45. Τα προμηνύματα και τα αίτια του Β‘ Παγκόσμιου πολέμου from Kvarnalis75


 Τα προμηνύματα και τα αίτια του Β' Παγκόσμιου πολέμου
Τα προμηνύματα του πολέμου
ü Τα προμηνύματα του Β' Παγκόσμιου πολέμου έγιναν αντιληπτά στη δεκαετία του 1930.
ü Το 1931 η Ιαπωνία καταλαμβάνει την κινεζική επαρχία της Μαντζουρίας.
ü Το 1934 η Γερμανία εγκαταλείπει την Κοινωνία των Εθνών.
ü Το 1936 η Γερμανία καταλαμβάνει την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη της Ρη­νανίας.
ü Το 1936, επίσης, συγκροτείται η συμμαχία Γερμανίας και Ιταλίας (Άξονας Βερολίνου-Ρώμης). Ακολουθεί σύμφωνο των δύο με την Ιαπωνία, που αποσκο­πούσε στην καταπολέμηση του κομμουνισμού και την υποστήριξη του φασι­σμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Γερμανία και Ιταλία παρέχουν στήριξη στο φασί­στα στρατηγό Φράνκο κατά τον ισπανικό εμφύλιο.
ü Το 1938 η Γερμανία καταλαμβάνει την Αυστρία. Την ίδια χρονιά υπογράφεται η συμφωνία του Μονάχου ανάμεσα στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Βρετανία και τη Γαλλία, που ανοίγει το δρόμο για την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας από τους Γερμανούς.
Κατά το 1939
ü Η Ιταλία καταλαμβάνει την Αλβανία.
ü Η απειλή της Γερμανίας να καταλάβει πολωνικά εδάφη προκαλεί τη Βρετανία και τη Γαλλία, που θεωρούν την ενέργεια αυτή αιτία πολέμου.
ü Τον Αύγουστο του 1939 η Σοβιετική Ένωση και η Γερμανία υπογράφουν σύμ­φωνο μη επίθεσης (σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ). Επίσης συμφωνούν ότι σε περίπτωση πολέμου εναντίον της Πολωνίας θα μοιραστούν τα εδάφη της.
Τα αίτια του Β' Παγκόσμιου πολέμου
ü Οι ταπεινωτικοί όροι που επιβλήθηκαν στους ηττημένους του Α' Παγκόσμιου πολέμου και ιδιαίτερα στη Γερμανία.
ü Οι συνθήκες που υπογράφτηκαν μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμοδεν ικανοποίη­σαν αιτήματα διάφορων χωρών και εθνοτήτων στην Ευρώπη.
ü Η οξύτατη οικονομική κρίση που μάστιζε την Ευρώπη μετά το 1929 και η οποία διευκόλυνε το έργο του Χίτλερ και του Μουσολίνι.
ü Η αδράνεια που επέδειξαν οι δυτικές Δυνάμεις έναντι της Γερμανίας.
ü Η αδυναμία της Κοινωνίας των Εθνών να λάβει αποτελεσματικά μέτρα εναντίον του επερχόμενου πολέμου.

Κυριακή 16 Μαΐου 2021

Ενότητα 44 Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο

 

     
 ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα κατά το Μεσοπόλεμο
Το προσφυγικό ζήτημα
Το προσφυγικό ζήτημα είχε πολλές πλευρές
ü Οι πιο βασικές ήταν η στέγαση και η επαγγελματική αποκατάσταση των προ­σφύγων.
ü Επείγουσα μέριμνα έπρεπε, επίσης, να ληφθεί για τη διατροφή και την ιατρο­φαρμακευτική περίθαλψη τους.
ü Σοβαρές, τέλος, εντάσεις δημιουργήθηκαν στις σχέσεις μεταξύ προσφύγων και ντόπιων.
Σχέσεις γηγενών και προσφύγων
ü Η στάση των ντόπιων ήταν συχνά αρνητική απέναντι στους πρόσφυγες.
ü Αυτό οφειλόταν:
- στον οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ τους,
- στις πολιτικές διαφορές,
- στις διαφορές κουλτούρας και νοοτροπίας.
Αποκατάσταση των προσφύγων
ü Την αποκατάσταση των προσφύγων στήριξαν αποφασιστικά:
- η κινητοποίηση του ελληνικού κράτους,
- η κινητοποίηση ελληνικών και ξένων ιδιωτικών, φιλανθρωπικών οργανώσεων,
- η συνδρομή της Κοινωνίας των Εθνών.
Μετασχηματισμός της κοινωνίας και της οικονομίας
ü Η άφιξη των προσφύγων σφράγισε την ελληνική κοινωνία μετασχηματίζοντας την.
ü Τις βασικές όψεις του μετασχηματισμού συνιστούν:
- η ενίσχυση της εθνικής ομοιογένειας,
- η αναζωογόνηση της αγροτικής οικονομίας,
- η ανάπτυξη του εμπορίου και της βιομηχανίας,
- η κατασκευή μεγάλων δημόσιων έργων, ιδίως στη Μακεδονία,
- η είσοδος των γυναικών στην αγορά εργασίας,
- ο εμπλουτισμός της νεοελληνικής ταυτότητας με τις παραδόσεις και τη λο­γοτεχνική και καλλιτεχνική παραγωγή των προσφύγων.













Τρίτη 20 Απριλίου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 43 Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936

Επιτάφιος



Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936
ü Η οικονομική κρίση του 1929 οδήγησε στην αμφισβήτηση των κατεστημένων ιδεών και πολιτικών θεσμών.
ü Κάτω από αυτές τις συνθήκες, πολλοί άνθρωποι προσέβλεψαν στα μηνύματα των ολοκληρωτικών κινημάτων που υπόσχονταν διέξοδο από την κρίση.
Η Β' Ελληνική Δημοκρατία
ü Μετά το Μικρασιατικό πόλεμο (1919-1 922) τίθεται το ζήτημα του πολιτεύματος.
ü Επικρατεί κυβερνητική αστάθεια.
ü Ήδη από το 1918 έχουν ιδρυθεί η ΓΣΕΕ και το ΣΕΚΕ.
Η περίοδος 1924-1928
ü Ανακηρύσσεται η αβασίλευτη δημοκρατία (25 Μαρτίου 1924) με ψήφισμα της Βουλής των Ελλήνων. Με δημοψήφισμα επικυρώνεται η αβασίλευτη δημοκρα­τία (13 Απριλίου 1924). Πρόκειται για τη Β' Ελληνική Δημοκρατία (1928-1932).
ü Το 1924 το ΣΕΚΕ μετονομάζεται σε ΚΚΕ.
ü Το 1925 ο αξιωματικός θ. Πάγκαλος επιβάλλει δικτατορία με καταστροφικές για την οικονομία και την εξωτερική πολιτική συνέπειες.
ü Το κίνημα του Γ. Κονδύλη ανατρέπει τον Πάγκαλο το 1926.
ü Σχηματίζεται οικουμενική κυβέρνηση και προκηρύσσονται εκλογές.
ü Η οικουμενική κυβέρνηση ψηφίζει το δημοκρατικό σύνταγμα του 1927.
Η βενιζελική τετραετία 1928-1932
Κατά την τελευταία βενιζελική τετραετία
ü Εισάγεται η δημοτική γλώσσα στην εκπαίδευση.
ü Κατασκευάζονται πολλά σχολεία.
ü Υπογράφεται το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας (1930).
ü Ψηφίζεται το «ιδιώνυμο» αδίκημα (1929), βάσει του οποίου ασκούνται διώ­ξεις κατά των κομμουνιστών.
ü Η οικονομική κρίση του 1929-1932 προκαλεί πτώχευση, την οποία ακολου­θούν εκλογές.
Το Λαϊκό κόμμα στην εξουσία (1933)
ü Το Λαϊκό κόμμα του Παναγή Τσαλδάρη κερδίζει τις εκλογές του 1933.
ü Καταστέλλεται πραξικόπημα βενιζελικών αξιωματικών.
Το κίνημα του 1935 και η παλινόρθωση της βασιλείας
ü Καταστέλλεται δεύτερο πραξικόπημα βενιζελικών αξιωματικών το 1935.
ü Ο Κονδύλης ανατρέπει με πραξικόπημα την κυβέρνηση Τσαλδάρη, επιβάλλει δικτατορία και παλινορθώνει τη μοναρχία.
ü Επιστρέφει από το εξωτερικό ο βασιλιάς Γεώργιος Β'.
Μετά την παλινόρθωση
ü Ύστερα από εκλογές (1936) με αμφίρροπο αποτέλεσμα προωθείται στην πρωθυπουργία ο Ιωάννης Μεταξάς, γνωστός για τις αντιδημοκρατικές πεποιθήσεις του, με πρωτοβουλία του βασιλιά και με την ανοχή των δύο μεγάλων κομματι­κών παρατάξεων (βενιζελικών και αντί βενιζελικών).
ü Με πρόσχημα τη δεινή κατάσταση της χώρας και την αποτροπή ταραχών,
όπως οι αιματηρές διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη (Μάιος 1936), ο Γεώργιος Β' και ο Ι. Μεταξάς κηρύσσουν δικτατορία στις 4 Αυγούστου   1 936.
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου (1 936)
ü Η δικτατορία του Ι. Μεταξά (1 936-1940) επιβάλλει ένα καθεστώς που μιμείται τη φασιστική Ιταλία και τη ναζιστική Γερμανία.
ü Δε διαθέτει, ωστόσο, την ίδια κοινωνική απήχηση.
ü Δημιουργεί την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ) και προσπαθεί να προσε­ταιριστεί τους εργάτες και τους αγρότες με θέσπιση κοινωνικών μέτρων.
ü Στην εξωτερική πολιτική ο Μεταξάς, παρά τις πεποιθήσεις του, προσανατολί­ζει αποφασιστικά τη χώρα προς τη Βρετανία, διότι εκτιμά τον πρωταγωνιστικό ρόλο της στη Μεσόγειο.