ΕΝΟΤΗΤΑ 43 Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936

ΕΝΟΤΗΤΑ 43 Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936 from Kvarnalis75

Ο Μάρκος Υπουργός 

Την εποχή του Πάγκαλου

Επιτάφιος

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 

Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936
ü Η οικονομική κρίση του 1929 οδήγησε στην αμφισβήτηση των κατεστημένων ιδεών και πολιτικών θεσμών. ü Κάτω από αυτές τις συνθήκες, πολλοί άνθρωποι προσέβλεψαν στα μηνύματα των ολοκληρωτικών κινημάτων που υπόσχονταν διέξοδο από την κρίση.
Η Β' Ελληνική Δημοκρατία	ü Μετά το Μικρασιατικό πόλεμο (1919-1 922) τίθεται το ζήτημα του πολιτεύματος. ü Επικρατεί κυβερνητική αστάθεια. ü Ήδη από το 1918 έχουν ιδρυθεί η ΓΣΕΕ και το ΣΕΚΕ.
Η περίοδος 1924-1928	ü Ανακηρύσσεται η αβασίλευτη δημοκρατία (25 Μαρτίου 1924) με ψήφισμα της Βουλής των Ελλήνων. Με δημοψήφισμα επικυρώνεται η αβασίλευτη δημοκρα­τία (13 Απριλίου 1924). Πρόκειται για τη Β' Ελληνική Δημοκρατία (1928-1932). ü Το 1924 το ΣΕΚΕ μετονομάζεται σε ΚΚΕ. ü Το 1925 ο αξιωματικός θ. Πάγκαλος επιβάλλει δικτατορία με καταστροφικές για την οικονομία και την εξωτερική πολιτική συνέπειες. ü Το κίνημα του Γ. Κονδύλη ανατρέπει τον Πάγκαλο το 1926. ü Σχηματίζεται οικουμενική κυβέρνηση και προκηρύσσονται εκλογές. ü Η οικουμενική κυβέρνηση ψηφίζει το δημοκρατικό σύνταγμα του 1927.
Η βενιζελική τετραετία 1928-1932	Κατά την τελευταία βενιζελική τετραετία ü Εισάγεται η δημοτική γλώσσα στην εκπαίδευση. ü Κατασκευάζονται πολλά σχολεία. ü Υπογράφεται το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας (1930). ü Ψηφίζεται το «ιδιώνυμο» αδίκημα (1929), βάσει του οποίου ασκούνται διώ­ξεις κατά των κομμουνιστών. ü Η οικονομική κρίση του 1929-1932 προκαλεί πτώχευση, την οποία ακολου­θούν εκλογές.
Το Λαϊκό κόμμα στην εξουσία (1933)	ü Το Λαϊκό κόμμα του Παναγή Τσαλδάρη κερδίζει τις εκλογές του 1933. ü Καταστέλλεται πραξικόπημα βενιζελικών αξιωματικών.
Το κίνημα του 1935 και η παλινόρθωση της βασιλείας	ü Καταστέλλεται δεύτερο πραξικόπημα βενιζελικών αξιωματικών το 1935. ü Ο Κονδύλης ανατρέπει με πραξικόπημα την κυβέρνηση Τσαλδάρη, επιβάλλει δικτατορία και παλινορθώνει τη μοναρχία. ü Επιστρέφει από το εξωτερικό ο βασιλιάς Γεώργιος Β'.
Μετά την παλινόρθωση	ü Ύστερα από εκλογές (1936) με αμφίρροπο αποτέλεσμα προωθείται στην πρωθυπουργία ο Ιωάννης Μεταξάς, γνωστός για τις αντιδημοκρατικές πεποιθήσεις του, με πρωτοβουλία του βασιλιά και με την ανοχή των δύο μεγάλων κομματι­κών παρατάξεων (βενιζελικών και αντί βενιζελικών). ü Με πρόσχημα τη δεινή κατάσταση της χώρας και την αποτροπή ταραχών, όπως οι αιματηρές διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη (Μάιος 1936), ο Γεώργιος Β' και ο Ι. Μεταξάς κηρύσσουν δικτατορία στις 4 Αυγούστου   1 936.
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου (1 936)	ü Η δικτατορία του Ι. Μεταξά (1 936-1940) επιβάλλει ένα καθεστώς που μιμείται τη φασιστική Ιταλία και τη ναζιστική Γερμανία. ü Δε διαθέτει, ωστόσο, την ίδια κοινωνική απήχηση. ü Δημιουργεί την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ) και προσπαθεί να προσε­ταιριστεί τους εργάτες και τους αγρότες με θέσπιση κοινωνικών μέτρων. ü Στην εξωτερική πολιτική ο Μεταξάς, παρά τις πεποιθήσεις του, προσανατολί­ζει αποφασιστικά τη χώρα προς τη Βρετανία, διότι εκτιμά τον πρωταγωνιστικό ρόλο της στη Μεσόγειο.

Δημοσιεύτηκε 13th March 2015 από τον χρήστη Αριστείδης Χατζής

ΕΝΟΤΗΤΑ 42. Πολιτικές διαστάσεις της κρίσης

42. Πολιτικές διαστάσεις της κρίσης from Kvarnalis75

                                  ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ (Ιακ. Καμπανέλης-Μίκης Θεοδωράκης)

Ενότητα 42: Πολιτικές διαστάσεις της κρίσης του 1929 from mavraroda

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Η πολιτική-ιδεολογική κρίση του Μεσοπολέμου:

·         Μετά την οικονομική κρίση του 1929, οι άνθρωποι άρχισαν να δυσπιστούν απέναντι στα φιλελεύθερα δημοκρατικά πολιτεύματα.

·         Ιδεολογικά επικρατούν και ανταγωνίζονται μεταξύ τους δύο αντίθετες θεωρίες οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης: ο κομμουνισμός και ο φασισμός.

Η Σοβιετική Ένωση υπό τον Στάλιν

Ο Στάλιν υιοθέτησε μια συγκεντρωτική πολιτική, που αποτελούσε στρέβλωση των αρχών του σοσιαλισμού (σταλινισμός). Βασικά σημεία της ήταν:

·         Οικονομική πολιτική αυστηρά ελεγχόμενη με έμφαση στην εκβιομηχάνιση, που οδήγησε σε σημαντική βιομηχανική ανάπτυξη την περίοδο 1928-1941.

·         Συγκέντρωση όλων των εξουσιών στην κορυφή της κρατικής ηγεσίας.

·         Μετατροπή του κομμουνιστικού κόμματος σ΄ έναν συγκεντρωτικό μηχανισμό. 

Ο φασισμός στην Ιταλία

·         Το Μάρτιο του 1919 εμφανίστηκε το Εθνικό Φασιστικό Κόμμα του Μπενίτο Μουσολίνι, το οποίο εκμεταλλευόμενο την οικονομική και κοινωνική κρίση επιδίωκε να συσπειρώσει γύρω του  τους δυσαρεστημένους πολίτες.

·         Ένοπλες ομάδες φασιστών άρχισαν να τρομοκρατούν και να δολοφονούν κομμουνιστές, σοσιαλιστές και συνδικαλιστές.

·         Στις 28 Οκτωβρίου 1922 εκατό χιλιάδες φασίστες πραγματοποίησαν την πορεία προς τη Ρώμη με επικεφαλής το Μουσολίνι, ο οποίος μέχρι το τέλος του 1926 έθεσε την Ιταλία υπό τον απόλυτο έλεγχό του. 

·         Τα χαρακτηριστικά του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι:

Ø  Είχε τα πάντα υπό τον έλεγχό του.

Ø  Φυλάκιζε ή δολοφονούσε τους πολιτικούς που θεωρούνταν επικίνδυνοι.

Ø  Αντικατέστησε τις επαγγελματικές ενώσεις και τα εργατικά συνδικάτα με συντεχνίες που ελέγχονταν από το φασιστικό κόμμα.

Ø  Χειραγωγούσε τους νέους εντάσσοντάς τους στη φασιστική νεολαία.

Ø  Προπαγάνδιζε τα φασιστικά ιδεώδη μέσω του Τύπου, του ραδιοφώνου, και του αθλητισμού.           

Ο ναζισμός στη Γερμανία

·         Το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα, που είχε ιδρυθεί το 1919 από τον Αδόλφο Χίτλερ, υποστήριζε ότι στη θέση της δημοκρατίας θα έπρεπε να επικρατήσει μια «Νέα Τάξη», στην οποία κυρίαρχη θέση θα είχαν οι Γερμανοί.

·         Το Ναζιστικό Κόμμα κέρδισε σταδιακά πολλούς οπαδούς από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα.

·         Ισχυροί Γερμανοί κεφαλαιούχοι, για να εμποδίσουν την άνοδο των κομμουνιστών, αποφάσισαν να ενισχύσουν τον Χίτλερ, ο οποίος έγινε καγκελάριος της Γερμανίας.

·         Οι ναζί πυρπόλησαν τη γερμανική βουλή, ενοχοποίησαν τους κομμουνιστές και ο Χίτλερ έγινε αρχηγός του κράτους (Φύρερ).

·         Τα χαρακτηριστικά του χιτλερικού καθεστώτος:

Ø  Διέλυσε τα άλλα κόμματα και το μόνο κόμμα στη βουλή ήταν το ναζιστικό.

Ø  Κυρίαρχες τακτικές του ήταν η χειραγώγηση των νέων και η προπαγάνδα.

Ø  Φανάτιζε το γερμανικό λαό με συγκεντρώσεις εκατομμυρίων οπαδών.

Ø  Έκαιγε τα μη αρεστά βιβλία , ενώ πολλοί διανοούμενοι έφυγαν από τη χώρα.

Ø  Εφάρμοσε ρατσιστική πολιτική.

Φασισμός και δημοκρατία στην υπόλοιπη Ευρώπη

·         Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επιβλήθηκαν καθεστώτα φασιστικού τύπου.

·         Ως αντίσταση στο φασισμό δημιουργήθηκαν σε πολλές χώρες τα Λαϊκά Μέτωπα, που ήταν συμμαχίες φιλελεύθερων και αριστερών κομμάτων.

·         Στη Γαλλία και στην Ισπανία σχηματίστηκαν κυβερνήσεις λαϊκών μετώπων, που γρήγορα όμως έχασαν την εξουσία.

Ενότητα 41. Κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης του 1929

Ενότητα 41. Κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης του 1929 from Kvarnalis75

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ 1929 from arischatzis

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 

Κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης του 1929
Συνέπειες από την κρίση του 1929	ü Ελάχιστοι μεγαλοεπιχειρηματίες ωφελήθηκαν από την κρίση του 1929. ü Κατάφεραν να εξαγοράσουν μικρές, χρεοκοπημένες επιχειρήσεις και να διευ­ρύνουν τις δικές τους. ü Οι περισσότεροι -εργάτες, υπάλληλοι, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες- κατα­στράφηκαν οικονομικά λόγω της μείωσης των κερδών ή των αποδοχών τους. ü Επιχειρήσεις έκλεισαν. ü Εργαζόμενοι απολύθηκαν. ü Τα χρέη, η φτώχεια και η ανεργία συνέτριψαν οικονομικά τον πολύ κόσμο.
Η παρέμβαση του κράτους	ü Κάτω από το βάρος του αδιεξόδου της ελεύθερης, καπιταλιστικής οικονομίας, το κράτος αποφάσισε να παρέμβει, όπως ήταν αναμενόμενο. ü Ο αμιγής (άκρατος) οικονομικός φιλελευθερισμός εγκαταλείφθηκε και το κρά­τος ανέλαβε ρόλο παρεμβατικό, ρυθμιστικό στην οικονομική δραστηριότητα. Πρόκειται για την ως ένα βαθμόδιευθυνόμενη οικονομία. ü Προς την κατεύθυνση αυτή κινήθηκε το new deal. ü Πρόκειται για τη νέα οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Φραγκλίνου Ρούσβελτ, από το 1932. ü Μεγάλα δημόσια έργα ανατέθηκαν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται στις ΗΠΑ, σταδιακά, από το 1934.

Δημοσιεύτηκε 7th March 2015 από τον χρήστη Αριστείδης Χατζής

ΕΝΟΤΗΤΑ 40 Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 και η Μεγάλη Ύφεση

ενοτητα 40. Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια - η οικονομική κρίση του 1929 from Kvarnalis75

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 40

Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια,

 η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 και η Μεγάλη Ύφεση

Τα αποτελέσματα του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου

Υλικά:

·         8 εκατ. νεκροί, 6 εκατ. ανάπηροι και τεράστιες υλικές καταστροφές.

Οικονομικά:

·         Ο δανεισμός των Ευρωπαίων, κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενίσχυσε την οικονομία και τη διεθνή θέση των ΗΠΑ.

Κοινωνικά:

·         Τα μεσαία στρώματα καταστράφηκαν οικονομικά στο μεγαλύτερο μέρος τους.

·         Οι γυναίκες άρχισαν να μπαίνουν στην αγορά εργασίας και σε χώρες όπως η Σοβιετική Ένωση, η Γερμανία, η Βρετανία απέκτησαν δικαίωμα ψήφου.

Πολιτικά:

·         Μετά τον πόλεμο η Ευρώπη έχασε την παγκόσμια ηγεμονία της.

·         Η Μ. Βρετανία και η Γαλλία έχασαν τη συνοχή του αποικιακού τους συστήματος.

·         Δημιουργήθηκε η σοσιαλιστική Σοβιετική Ένωση, η οποία αποτελούσε ένα διαφορετικό πρότυπο κοινωνικής οργάνωσης.

·         Αποδυναμώθηκε το κύρος του φιλελεύθερου αστικού κράτους.

Η κατάσταση στην Ευρώπη κατά τη δεκαετία του 1920

·         Επικράτησε έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία.

·         Η βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης οδήγησε σε συμφωνίες:

Ø  Συνθήκες του Λοκάρνο: υπογράφτηκαν το 1925 για το σεβασμό των υφιστάμενων συνόρων.

Ø  Σύμφωνο Κέλογκ-Μπριαν: υπογράφτηκε το 1928 από τους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Γαλλίας και καταδίκαζε τον πόλεμο.

Η έκρηξη της οικονομικής κρίσης του 1929

Τα αίτια:

·         Η οικονομική ευημερία στο δυτικό κόσμο κατά τη δεκαετία του 1920.

·         Ο διπλασιασμός της βιομηχανικής παραγωγής και του μέσου εισοδήματος στις ΗΠΑ κατά την περίοδο 1921-1929

·         Η συνεχής άνοδος των τιμών των μετοχών στο   Χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης.

Η εκδήλωση της κρίσης:

Το φθινόπωρο του 1929 οι μεγάλοι επενδυτές άρχισαν να πουλούν τις μετοχές τους για να εισπράξουν τα κέρδη -> Οι μικροεπενδυτές πανικοβλήθηκαν και έσπευσαν και εκείνοι να πουλήσουν τις μετοχές τους -> Στις 24 Οκτωβρίου 1929 ξεκίνησε γενική   κατάρρευση των τιμών στο χρηματιστήριο -> Η οικονομική κρίση, που ονομάστηκε κραχ, εξαπλώθηκε ραγδαία σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο.

Οι συνέπειες της κρίσης:

·         Χάθηκαν περιουσίες, έκλεισαν επιχειρήσεις και εκατομμύρια εργαζόμενοι έμειναν άνεργοι.

·         Το 1931 η οικονομία των ΗΠΑ είχε καταρρεύσει.

·         Η εξαγορά των μικρών επιχειρήσεων από τις μεγάλες δημιουργήσε πανίσχυρα οικονομικά συγκροτήματα.

Η επέκταση της κρίσης – Η Μεγάλη Ύφεση

·         Η κρίση εξαπλώθηκε και στην Ευρώπη, καθώς οι αμερικανικές τράπεζες απέσυραν τα δάνεια που είχαν επενδυθεί στις ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως σε Γερμανία και Μ. Βρετανία.

·         Η υποχώρηση αυτή, που προκλήθηκε στην οικονομία του δυτικού κόσμου την περίοδο 1929-1933, ονομάστηκε Μεγάλη Ύφεση και έπληξε και την Ελλάδα.

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/2012/08/40-1929.html#ixzz5CxcbEeQY