Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 33: Η ρωσική επανάσταση






 Η Ρωσική επανάσταση
Η κρίση του τσαρικού καθεστώτος
Ø Στα τέλη του 19ου αιώνα η Ρωσία είχε πολλά προβλήματα να αντιμετωπίσει.
Ø Ως αποτέλεσμα, συχνές ήταν οι εξεγέρσεις εργατών και αγροτών, που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες.
Ø Οι πολεμικές εμπλοκές (Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος 1904-1905 και Α' Παγκό­σμιος πόλεμος 1914 κ.εξ.) οδήγησαν:
-          αρχικά σε υποχώρηση του τσάρου Νικόλαου Β' (θέσπιση συνταγματικού κα­θεστώτος)
-        και τελικά στην πλήρη ανατροπή του τσαρικού καθεστώτος (αστική επανά­σταση το Φεβρουάριο του 1917 και σοσιαλιστική επανάσταση τον Οκτώ­βριο του 1917).
Η αστική επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917
Ø Μετά την αστική επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917, ανέλαβε την εξουσία προσωρινή κυβέρνηση μετριοπαθών φιλελεύθερων αστών.
Ø Μεγάλη δύναμη, όμως, απέκτησαν και τα σοβιέτ, τα συμβούλια εργατών και στρατιωτών, τα οποία τα έλεγχαν οι κομμουνιστές.
Ø Τα λαϊκά αιτήματα δεν ικανοποιήθηκαν και αυτό άνοιξε το δρόμο για τη δεύτε­ρη επανάσταση, την Οκτωβριανή.
Η σοσιαλιστική Οκτωβριανή επανάσταση του 1917
Ø Οι Ρώσοι κομμουνιστές, οι μπολσεβίκοι, με αρχηγό το Λένιν:
-       κατέλαβαν την εξουσία,
-       κοινωνικοποίησαν άμεσα όλα τα μέσα παραγωγής,
-       απέσυραν τη Ρωσία από τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, παραχωρώντας εδάφη στους Γερμανούς (συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ 1918).
Ø Το νέο κράτος ονομάστηκε Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ/Σοβιετική Ένωση).
Ο εμφύλιος  πόλεμος  και η ξένη επέμβαση
Ø Οι χώρες της Αντάντ, μαζί τους και η Ελλάδα του Βενιζέλου, υποστήριξαν τους αντεπαναστάτες στο ρωσικό εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε.
Ø Τελικά επικράτησαν οι Σοβιετικοί, το 1 921.
Η επίδραση της  Οκτωβριανής επανάστασης στην Ευρώπη
Ø Η επιτυχία της Οκτωβριανής επανάστασης ενίσχυσε σε όλη την Ευρώπη τους οπαδούς του κομμουνισμού.
Ø Στη Γερμανία καταργήθηκε η μοναρχία και οι σπαρτακιστές, ριζοσπάστες σο­σιαλιστές, προσπάθησαν να καταλάβουν την εξουσία, αλλά ηττήθηκαν.
Ø Στη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ιταλία σχηματίστηκαν τα πρώτα κομμουνιστι­κά κόμματα.
Ø Στην Ελλάδα ιδρύθηκε το 1918 το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος(ΣΕΚΕ) που μετονομάστηκε αργότερα, το 1924, σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλά­δος (ΚΚΕ).

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 32 Η Ελλάδα στον Α‘ Παγκόσμιο πόλεμο – Ο Εθνικός Διχασμός

 Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο -Ο Εθνικός Διχασμός
Η θέση του Βενιζέλου
Ø Η Ελλάδα έπρεπε να συμμαχήσει με την Αντάντ.
Ø Προέβλεπε ότι η Αντάντ θα είναι νικήτρια του πολέμου και έτσι:
-      θα διαφύλασσε τις κατακτήσεις των βαλκανικών πολέμων,
-     θα ενσωμάτωνε και άλλα οθωμανικά εδάφη.
Ø  Τη θέση του αυτή στήριζαν:
-       οι λαϊκές τάξεις,
-      η μεγαλοαστική τάξη (και μάλιστα της διασποράς).
Η θέση του Κωνσταντίνου
Ø Η Ελλάδα έπρεπε να μείνει ουδέτερη (συμβιβαστική θέση), επειδή δεν μπορού­σε να συνταχθεί με τις Κεντρικές Δυνάμεις (πραγματική επιθυμία).
Ø Η στάση του εξυπηρετούσε τη Γερμανία.
Ø Η θέση αυτή είχε απήχηση:
-       στα μικροαστικά στρώματα (φοβούνταν το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο),
-      στους πολεμιστές τους Βαλκανικών πολέμων.
Η σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου
Ø Η άρνηση του Κωνσταντίνου να συνταχθεί πολεμικά με την Αντάντ υποχρέωσε το Βενιζέλο σε δύο παραιτήσεις (1915).
Ø Ορίζεται νέα κυβέρνηση πιστή στο βασιλιά.
Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο
Ø Τον Οκτώβριο του 1915, η Αντάντ αποβιβάζει στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη.
Ø Η Σερβία, σύμμαχος της Αντάντ, ηττάται από τη Βουλγαρία, σύμμαχο των Γερ­μανών.
Ø Το Μάιο του 1915, γερμανοβουλγαρικά στρατεύματα εισβάλλουν στην ανα­τολική Μακεδονία. Ο ελληνικός στρατός αδρανεί ως «ουδέτερος».
Ø Το Δ' Σώμα Στρατού αιχμαλωτίζεται και μεταφέρεται στη Γερμανία.
Οι Επίστρατοι και το κίνημα της Εθνικής Άμυνας
Ø Η Αντάντ ζητάει αφοπλισμό των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.
Ø  Ο βασιλιάς υποχωρεί, αλλά οργανώνει τους απολυόμενους σε φιλοβασιλικούς συνδέσμους, που φτάνουν τα 200.000 μέλη. Αυτοί είναι οι Επίστρατοι.
Ø Παράλληλα, οι βενιζελικοί συγκροτούν την Εθνική Αμυνα και τον Αύγουστο του 1916 πραγματοποιούν κίνημα στη Θεσσαλονίκη με στόχο να συνταχθεί η Ελλάδα με την Αντάντ.
Η Προσωρινή Κυβέρνηση της  Θεσσαλονίκης
Ø Ο Βενιζέλος εγκαθιστά Προσωρινή Κυβέρνηση και διατάσσει επιστράτευση.
Ο Εθνικός Διχασμός
Ø Δημιουργούνται δύο κέντρα εξουσίας.
Ø Η μισή Ελλάδα («κράτος της Θεσσαλονίκης») πολεμάει στο πλευρό της Αντάντ και η άλλη μισή («κράτος των Αθηνών») απέχει από τον πόλεμο.
Ø Πρόκειται για την πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, τον Εθνικό Διχασμό.
Η δυναμική επέμβαση της Αντάντ και η έξωση του Κωνστα­ντίνου
Ø Η Αντάντ επιχειρεί να καταλάβει την Αθήνα, αλλά αποτυγχάνει.
Ø Το Νοέμβριο του 1 916, οι βενιζελικοί διώκονται από το «κράτος των Αθηνών» (Νοεμβριανά).
Ø Η Αντάντ υποχρεώνει τον Κωνσταντίνο σε απομάκρυνση από το θρόνο. Αυτός εγκαταλείπει την Ελλάδα και αφήνει στη θέση του το γιο του, Αλέξανδρο.
Η ανάληψη της εξουσίας από το Βενιζέλο
Ø Ο Βενιζέλος σχηματίζει πλέον ενιαία κυβέρνηση στην Αθήνα και κηρύσσει τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις.
Ø Επαναφέρεται σε λειτουργία η Βουλή του 1915, που το βίο της διέκοψε βίαια ο Κωνσταντίνος (Βουλή των Λαζάρων).
Ø Φιλοβασιλικοί και σφοδροί πολέμιοι του Βενιζέλου (στρατιωτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι) διώκονται και εξορίζονται.

Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 31 Τα αίτια, η έκρηξη και τα μέτωπα του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου



ΕΝΟΤΗΤΑ 31 Τα αίτια, η έκρηξη και τα μέτωπα του Α‘ Παγκόσμιου πολέμου from Kvarnalis75






ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Τα αίτια
·      Ιμπεριαλισμός
H πολιτική επέκτασης των βιομηχανικά αναπτυγμένων κρατών σε βάρος άλλων. 
·      Εθνικισμός
Οι λαοί της Ευρώπης δεν ήταν διατεθειμένοι να ανεχτούν την προσβολή της εθνικής τους αξιοπρέπειας, προκειμένου να διατηρηθεί η ειρήνη.
·      Μιλιταρισμός
O υπερτονισμός των στρατιωτικών αξιών επικρατούσε όλο και περισσότερο, ευνοώντας την ανάπτυξη της πολεμικής βιομηχανίας και αναδεικνύοντας τη θέση ότι ο πόλεμος ήταν ο κύριος τρόπος επίλυσης των διεθνών διαφορών.

Τα αντίπαλα στρατόπεδα
·         Κεντρικές Δυνάμεις ή Τριπλή συμμαχία: Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία.
·         Εγκάρδια συνεννόηση ή Αντάντ: Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία.

Η αφορμή 
Αφορμή ήταν η δολοφονία του διαδόχου του αυστριακού θρόνου Φερδινάνδου Φραγκίσκου στο Σεράγεβο της Βοσνίας τον Ιούν. του 1914.
Τα κύρια μέτωπα
·         Δυτικό μέτωπο: Γερμανία - Γαλλία, Βρετανία.
·         Ανατολικό μέτωπο: Γερμανία – Ρωσία.
·         Βαλκανικό μέτωπο: Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία, Βουλγαρία - Σερβία, Ελλάδα.

Συμμαχίες και ανακατατάξεις
Κεντρικές Δυνάμεις:
·      Τον Οκτ. του 1914 μπήκε στο πλευρό τους η Οθωμανική αυτοκρατορία.
·      Το 1915 συμμάχησε μαζί τους και η Βουλγαρία. 
Αντάντ:
·      Οργάνωσε επιχείρηση κατάληψης των Δαρδανελίων, για να ανοίξει τα Στενά και να βοηθήσει τη Ρωσία. Αποκρούστηκε όμως από τον τουρκικό στρατό.
·      Αποβίβασε στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη, μεταφέροντας τον πόλεμο στην Ελλάδα.
·      Συμμάχησε μαζί της η Ιταλία, με υποσχέσεις για εδαφικά ανταλλάγματα.

Οι επιχειρήσεις του 1916
·      Μεγάλη επίθεση της Γερμανίας το Φεβρ. του 1916 στο Βερντέν.
·      Γαλλοβρετανική επίθεση στο Σομ.

Η καμπή του 1917
Γαλλία: αναπτύχθηκε ισχυρό σοσιαλιστικό αντιπολεμικό κίνημα και  εκδηλώθηκαν ανταρσίες στο μέτωπο που καταπνίγηκαν.
Ρωσία: εκδηλώθηκε η Οκτωβριανή επανάσταση του 1917 και η κομμουνιστική κυβέρνηση, αφού σύναψε συνθήκη ειρήνης με τη Γερμανία, αποσύρθηκε από τον πόλεμο.
ΗΠΑσυμμάχησαν με την Αντάντ τον Απρ. του 1917 και συνέβαλαν καθοριστικά στη νίκη της.
Ελλάδα: τον Ιούνιο του 1917 εισήλθε στον πόλεμο ως σύμμαχος της Αντάντ.

Προς το τέλος του πολέμου
·      Στη Γερμανία ξέσπασε σοσιαλιστική επανάσταση, που ανέτρεψε τον κάιζερ.
·      Απολογισμός του πολέμου: περίπου 8.000.000 νεκροί, 20.000.000 τραυματίες και τεράστιες υλικές καταστροφές.


Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/2012/08/31.html#ixzz57lVH5sGm


http://www.businessinsider.com/animated-map-how-wwi-changed-europe-borders-2017-4

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2021

ΕΝΟΤΗΤΑ 30 Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια αμέσως μετά τους βαλκανικούς πολέμους



ΕΝΟΤΗΤΑ 30 Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια αμέσως μετά τους βαλκανικούς πολέμους from Kvarnalis75

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 30
Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια  αμέσως μετά τους Βαλκανικούς πολέμους

Οι βαλκανικοί πόλεμοι τελείωσαν με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913).
Το περιεχόμενο της συνθήκης του Βουκουρεστίου:
·    Η Ελλάδα εξασφάλισε:
Ø  το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας,
Ø  τη νότια Ήπειρο,                                          -    Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν 
Ø  σημαντικά νησιά στο Β.  και Α. Αιγαίο,                       Νέες Χώρες
Ø  την Κρήτη.
·      Η Σερβία κέρδισε ένα σημαντικό τμήμα της Β. Μακεδονίας.
·         Η Βουλγαρία πήρε το μεγαλύτερο μέρος της Δ. Θράκης.
·         Η Οθωμανική αυτοκρατορία ανέκτησε την Α. Θράκη.
·         Τα Δωδεκάνησα παρέμειναν υπό ιταλικό έλεγχο.
·         Η Β. Ήπειρος, περιοχή με σημαντική παρουσία ελληνικών πληθυσμών, παραχωρήθηκε στην Αλβανία με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας.

Ta αποτελέσματα των βαλκανικών πολέμων για την Ελλάδα:
·         Διπλασίασε σχεδόν τα εδάφη της και τον πληθυσμό της.
·         Δημιουργήθηκαν θετικές προοπτικές, καθώς προστέθηκαν πόλεις που ήταν ακμαία οικονομικά κέντρα (Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Καβάλα, Μυτιλήνη, Χίος, Ηράκλειο της Κρήτης).
·         Προέκυψε το πρόβλημα της αφομοίωσης των Νέων Χωρών με την ισχυρή παρουσία μουσουλμανικών και σλαβικών πληθυσμών.
·         Στον πολιτικό τομέα συνεχίστηκαν οι μεταρρυθμίσεις που είχαν ξεκινήσει πριν από το 1912 από τις κυβερνήσεις Βενιζέλου:
Ø  αναγνώριση εργατικών σωματείων,
Ø  ασφάλιση των εργαζομένων και καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας,
Ø  ίδρυση αγροτικών συνεταιρισμών.                                             
·         Στην εξωτερική πολιτική παρέμεναν ανοιχτά σημαντικά εθνικά ζητήματα:
Ø  οι ελληνικές διεκδικήσεις στη Β. Ήπειρο,
Ø  η άρνηση του Σουλτάνου να δεχτεί την ελληνική κυριαρχία στα νησιά
                   του Β. και Α. Αιγαίου,
Ø  η ύπαρξη πυκνών ελληνικών πληθυσμών στη Θράκη και τη Μ. Ασία.


Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/2012/08/30.html#ixzz57arduosa